پیش از هر اقدامی لازم است به اطلاعات و اهداف اولیه در خصوص انواع استودیو صدا برداری برسید و در مورد متریال آکوستیک، چیدمان، طراحی و… شناخت کافی را پیدا کنید.

اولین نکته در تشکیل استودیو صدا برداری تعیین نوع هدف کاربری است و هر یک از استودیوهای حرفه‌ای، خانگی، موسیقی و دوبله ساختار، ویژگی‌ها و کاربرد خاص خود را دارند.

از دیگر ملاک‌های تعیین کننده فضای استودیو صدا برداری مساحت محیطی است که با توجه به تجهیزات صدا برداری، متریال آکوستیک، محل قرار گیری تجهیزات، میز صدا، مانیتورینگ، فاصله بین خواننده تا ویزور است و بر حسب نیاز فضایی باید به درستی بین کنترل روم (اتاق فرمان) و اتاق صدا (دد روم) تقسیم گردد.

نوع فضا و ساختار استودیو

اصلی‌ترین فاکتور کیفیت صدا برداری در یک استودیو متریال و ساختاری است که در دیوارها، کف و سقف محیط به کار رفته و پوشش این سطوح باید به گونه‌ای باشد که نشت صوت و بازگشت صدا به هنگام ضبط وجود نداشته باشد.

استحکام و ضخامت دیوارها و سقف تاثیر مثبتی بر ساختار استودیو دارد به همین خاطر خانه و سالن‌های قدیمی محلی مناسب برای ضبط هستند و از همه مهم‌تر ایزوله سازی دیوارها و… با متریال عایق بوده و این ویژگی هرچقدر بهتر اجرا شده باشد کیفیت ضبط و عدم نشت صوت بهتر است.

به این منظور و برای آکوستیک بودن کامل استودیو از مصالح ساختمانی مانند: آجر آکوستیک، آجر فشرده، دیوارهای پیش‌ساخته گچی و متریال‌های دیگری نظیر ساندویچ پانل‌های عایق صوت استفاده می‌شود.

یک استودیو صدا برداری با طراحی مهندسی و اصولی به گونه‌ای است که دیوارها، سقف و کف با ضخامت عالی و ایزوله سازی حرفه‌ای کاور شده باشند و دیوارهای تقسیم مانند: دیوار بین اتاق کنترل و اتاق صدا نیز به طور معمول دو لایه بوده و لایه میانی دیوارها با پشم سنگ، فوم‌های پلی‌استایرن و پلی‌اتیلن، فول پلی‌اورتان، الاستومری، ریباند و… عایق‌سازی شده است.

اجرای آکوستیک استودیو صدا برداری

بخش اساسی یک استودیو صدا برداری مناسب و مجهز سطح کیفی آکوستیک اتاق فرمان و اتاق صدا است که باید با طراحی حرفه‌ای انجام شود و عایق‌سازی به گونه‌ای باشد که صدای مانیتورینگ‌های اتاق کار به کیفیت صوت در اتاق ضبط خللی وارد نکند و برخی از تمهیدات لازم در طراحی و اجرای بخش آکوستیک استودیو صدا برداری به شرح زیر است.

• عمل عایق‌سازی اتاق فرمان و ضبط به کمک ابر آکوستیک
• فوم جذب صوت
• دیفیوزر چوبی
• طراحی چند ضلعی دیوارها به جهت زاویه مناسب شکست صوت

در زمینه آکوستیک اتاق فرمان عواملی مانند: محل قرارگیری میز صدا برداری، عمل دیفیوز نمودن صدا و زاویه استقرار مانیتورینگ‌ها نقش دارند.

برای آکوستیک سازی  فضای ضبط صدا نیز باید محل اجرای خوانده و میکروفون‌ها و حدفاصل با ویزور استودیو، محل جا گیری نوازنده، گروه و آلت‌های موسیقی، دستگاه‌های تست و اندازه‌گیری صدا، مساحت اتاق و… نیز در نظر گرفته شود.

انواع استودیو صدا برداری

با توجه به امکانات و هدف کاربری که هر استودیو صدا برداری دارد به تبع تجهیزات مبتدی تا پیشرفته را داشته و فضای خانگی تا حرفه‌ای و مجهز را در برمی‌گیرند و در ادامه به انواع استودیو صدا برداری اشاره خواهیم کرد.

1. استودیو حرفه‌ ای: این سبک از فضا مساحت قابل ملاحظه‌ای داشته و به طور معمول متشکل از اتاق فرمان و اتاق صدا برداری است که به نسبت تجهیزات، آیتم‌های اجرایی، گروه و تجهیزات موسیقی، رکوردها و… طراحی اصولی داشته و دیوارها با زاویه شکست مناسب و ساختار هندسی خود بهترین قابلیت ضبط صدا را دارند.

قسمت اتاق ضبط نیز با ساختار شش ضلعی و بدون زاویه خود دارای دیوارهای تقویت شده با فوم‌های عایق و ایزولاسیون حرفه‌ای تمام فضای لازم برای ضبط تخصصی صدا، دوبله و… را دارد.

2. استودیو خانگی: می‌توانید به منظور ضبط شخصی صدا از امکانات و متریال‌های ساده یا نیمه حرفه‌ای برای آکوستیک سازی فضا استفاده کنید و در این سبک ممکن است محیط از کنترل روم و دد روم تشکیل شده باشد یا تنها یک فضای مشترک با کمک فوم یا عایق‌های اسفنجی آکوستیک سازی شده است.

اگرچه این فضا خانگی است اما می‌توان با یک عایق سازی و حداقل تجهیزات مانند: میکروفون، میز صدا، کامپیوتر و… استودیویی مناسب برای ضبط و آزمایش موسیقی، دوبله و برخی امور میکس و تنظیم صداهای کاری خود بپردازید.

3. استودیو ضبط موسیقی: بیس و نحوه ساخت استودیوهای ضبط صدا یکسان است و این نوع آکوستیک کردن است که سبب به وجود آمدن چهار مدل استودیو موسیقی شده است.

نمونه اول برای تنظیم کردن میکس و مسترینگ در آهنگسازی کاربرد دارد.

نمونه دوم در فضایی بین ۴۰الی۶۰ متر، عایق‌سازی دستی، کاور کردن دیوارها توسط فوم اسفنجی و دیفیوزر، شکست زوایا و… برای ضبط صدای خواننده و سازها است.

مورد سوم متشکل از اتاق کنترل و ضبط در مساحت ۱۵الی۲۰ متر است که صرفا برای ضبط موسیقی کاربرد دارد.

نوع چهارم استودیوهایی بزرگ و مجهز به منظور ضبط حرفه‌ای برای خواننده‌ها، گروه موسیقی و ارکسترها است.

4. استودیو دوبله فیلم: ساختار این استودیو ساده‌تر بوده و لازم است که ارتباط و کنترل گویندگان و مدیر دوبلاژ توسط تکنولوژی تاک بک استفاده شود و میز گویندگی شیب‌دار و با زاویه ۱۵ درجه تنظیم گردد.

وجود مانیتور برای مشاهده فیلم و انجام همزمان دوبله توسط گوینده لازم است و گوینده باید روبروی مانیتور و پشت به ویزور بنشیند و این موارد الزام رعایت چیدمان تمهیدات را نشان می‌دهد.

لوازمات و تجهیزات آکوستیک استودیو صدا برداری

در اکثر استودیو صدا برداری حائل ارتباطی بین اتاق فرمان و اتاق ضبط به‌ کمک پنجره‌ای ثابت که نوعی عایق شیشه‌ای است صورت می‌گیرد و این دیوار شیشه‌ای به  ویزور معروف است و اسپیکرها یا همان مانیتورینگ‌ها نیز در فاصله‌ بسیار نزدیک به ویزور قرار می‌گیرند.

در بین اتاق ضبط و کنترل در آکوستیک لمسه به حالت دو لنگه تعبیه می شود که احتمال نشست صوت را به حداقل می‌رساند و اگر استودیو حرفه‌ای و بزرگ‌ باشد سعی می‌کنند که با ایجاد راه‌‌رویی که بین ۱الی۵/۱ متر مسافت دارد نوعی باکس آکوستیک می‌سازند که بهترین روش عایق‌سازی صدا است.

تجهیزات:

میکروفون‌ها: که با تنوع بالای خود در نوع ووکال، دوبلاژ، ضبط ساز از ساده تا پیشرفته مورد استفاده نوازنده‌ها، خواننده‌ها، گوینده‌ها و… قرار می‌گیرند.

• هدفون‌ها: در حیطه صدا برداری به همراه میکروفون‌ها از جمله تجهیزات مهم تلقی می‌شوند.
• کارت صدا: یک‌ متریال الزامی که به منظور حفظ کیفیت خروجی صدا به شدت مورد استفاده خواننده‌ها قرار می‌گیرد و قابلیت رکورد گیری صدای خروجی از میکروفون‌ها با شفافیت و کیفیت عالی را ایجاد می‌کنند.
• مانیتورینگ ها: رسانای صدای ضبط شده به گوش صدا بردار هستند و در تنظیم، میکس و مسترینگ صدا نقش اساسی را دارند.